Ορισμός

Σαν Σπονδυλική Στένωση χαρακτηρίζεται η ελάττωση του χώρου στο σπονδυλικό κανάλι με άμεσο ή έμμεσο αποτέλεσμα την συμπίεση και τον τραυματισμό της αντίστοιχης νευρικής ρίζας σε οποιαδήποτε ύψος της σπονδυλικής στήλης.

Τύποι σπονδυλικής στένωσης:

• Σε Αυχενικό επίπεδο
• Σε θωρακικό επίπεδο
• Σε οσφυϊκό επίπεδο

Στην κλινική πρακτική απαντώνται συχνότερα η στένωση στην Αυχενική και Οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης με την Αυχενική να θεωρείται πιο επικίνδυνη.

Συμπτώματα

Δύναται να υπάρχει στένωση του σπονδυλικού σωλήνα χωρίς την παρουσία συμπτωμάτων. Ωστόσο, εάν η στένωση ασκεί πίεση στον μηνιγγικό σάκο , το νωτιαίο μυελό ή σε νευρικές ρίζες τότε τα βασικά συμπτώματα είναι:

• πόνος που ακτινοβολεί στα άκρα, υποχωρεί όταν ο ασθενής κάθεται ή κάμπτει τον κορμό του, και παύει να υπάρχει όταν ξαπλώνει και χειροτερεύει με την ορθοστασία
• μουδιάσματα
• παραισθησία
• μυϊκή αδυναμία
• διαταραχή του κινητικού ελέγχου
• απώλεια ελέγχου της κύστης, του εντέρου, σεξουαλικές δυσλειτουργίες, απώλεια ελέγχου και αδυναμία των άκρων σε προχωρημένες περιπτώσεις ιππουριδικού συνδρόμου.

Η θέση της στένωσης καθορίζει και την περιοχή του σώματος που θα επηρεαστεί.

Αιτίες - επιβαρυντικοί παράγοντες (παράγοντες κινδύνου)

Η σπονδυλική στένωση μπορεί να οφείλεται:

• Σε οστεοαρθριτικές αλλοιώσεις (ανάπτυξη οστεοφύτων)
• Σε εκφυλισμό των μεσοσπονδύλιων δίσκων
• Σε πάχυνση των συνδέσμων
• Σε τραυματισμό (απόσπαση οστικού τμήματος μέσα στο σπονδυλικό σωλήνα)
• Στην παρουσία κύστεων ή λίπους
• Σε παθολογικά αίτια (π.χ. ανάπτυξη όγκου στη σπονδυλική στήλη, νόσος του Paget κ.α.)
• Σε συμπιεστικό κάταγμα της σπονδυλικής στήλης
• Σε κληρονομικά αίτια (γενετικές δυσμορφίες)

Δύναται να υπάρχει στένωση του σπονδυλικού σωλήνα χωρίς την παρουσία συμπτωμάτων. Ωστόσο, εάν η στένωση ασκεί πίεση στον μηνιγγικό σάκο , το νωτιαίο μυελό ή σε νευρικές ρίζες τότε τα βασικά συμπτώματα είναι:πόνος που ακτινοβολεί στα άκρα, υποχωρεί όταν ο ασθενής κάθεται ή κάμπτει τον κορμό του, και παύει να υπάρχει όταν ξαπλώνει και χειροτερεύει με την ορθοστασία, μουδιάσματα, παραισθησία, μυϊκή αδυναμία, διαταραχή του κινητικού ελέγχου, απώλεια ελέγχου της κύστης, του εντέρου, σεξουαλικές δυσλειτουργίες, απώλεια ελέγχου και αδυναμία των άκρων σε προχωρημένες περιπτώσεις ιππουριδικού συνδρόμου.

Η θέση της στένωσης καθορίζει και την περιοχή του σώματος που θα επηρεαστεί.

Θεραπεία - πρόληψη - αποκατάσταση

Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει:

• Αναλγησία (φυσικά μέσα, θέσεις ανάπαυσης)
• Ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης και σταθεροποίησης κορμού
• Διατάσεις για βελτίωση και διατήρηση της ελαστικότητας των μαλακών μορίων της σπονδυλικής στήλης
• Τεχνικές κινητοποίησης αρθρώσεων και μαλακών μορίων
• Ασκήσεις βελτίωσης λειτουργικότητας του ασθενούς σε καθημερινές δραστηριότητες
• Συμβουλές για διατήρηση σωστής στάσης σώματος
• Σωστή ενημέρωση του ασθενούς για την πάθησή του και του τρόπου διαχείρισης των συμπτωμάτων του
• Φαρμακευτική αγωγή

Σε περιπτώσεις που η συντηρητική θεραπεία δεν αποδώσει ή σε παρουσία έντονων νευρολογικών σημείων συνίσταται η χειρουργική αντιμετώπιση Η διατήρηση ενός σωστού σωματικού βάρους, η διατήρηση ενός καλού μυοσκελετικού συστήματος με ασκήσεις που δεν επιβαρύνουν την σπονδυλική στήλη, οι εργονομικές θέσεις στην εργασία και στις καθημερινές δραστηριότητες μπορούν να συντελέσουν στην πρόληψη εμφάνισης αυτού του συνδρόμου.